Café Weltschmerz

”Ik ben het in alles wat u zegt met u oneens, maar ik zal ervoor blijven strijden dat u het mag blijven zeggen” zei de verlichtingsdenker Voltaire. Een mooie en nobele uitgangspositie voor een open debat en een open democratie. Momenteel zie ik echter met lede ogen aan hoe dit beginsel in Nederland langzaam aan het afbrokkelen is.

Op zoek naar een ander geluid in de Nederlandse media ben ik naast de onvolprezen ‘Oorlog reeds verloren’ van Sven-Ake Hulleman, ook gestuit op het praatprogramma Café Weltschmerz. De setting voor dit programma is vrij onalledaags: een interviewer  gaat met een bepaalde inhoudelijk specialist een gesprek aan van 45 minuten tot een uur. In Nederland zijn dergelijke lange interviews op de reguliere televisie denk ik alleen nog bij Zomergasten te zien. Binnen deze tijd worden vaak onderwerpen behandeld die niet regelmatig aan bod komen in de reguliere media. Zo heeft financieel journalist Arno Wellens een driedelige reeks gemaakt over de aanstaande ondergang van Deutsche Bank en de implicaties hiervan op Europa, is hoogleraar Pierre Capel er langs geweest om uitgebreid over kwantummechanica te spreken en is kritisch oud-huisarts en oud-hoofdredacteur van het Geneesmiddelenbulletin Dick Bijl er op gesprek geweest om kritiek te uiten op de wijze waarop we binnen onze geneeskunde verwachten dat pillen al onze problemen oplossen (met alle nadelige gevolgen van dien). Er wordt kortom een rijk palet aan onderwerpen behandeld met mensen die daar inhoudelijk ook écht interessante dingen over te zeggen hebben. Naast de interviews zijn er ook scherpe columns die vaak in een kortere monoloog worden gebracht. Ik heb al enorm veel geleerd van Café Weltschmerz en zie het programma zodoende als een mooie verrijking van mijn media-dieet en ook als bron van nieuwe kennis. Het scherpt mijn denken.

Eén aflevering  vond ik in het bijzonder mijn ogen openen over misstanden in de rechtsstaat Nederland en dat is het interview met de moeder van Lisa. Lisa is een meisje dat ritueel misbruikt is in een pedofielenkring en hierdoor uiteraard zwaar getraumatiseerd is geraakt. Haar moeder vangt bij justitie echter keer op keer bot, tot haar begrijpelijk grote frustratie. Het is echt een ontluisterend verhaal en heeft mij doen beseffen dat wij als Nederlanders misschien te snel denken dat er in onze rechtsstaat geen corruptie en misstanden zijn. Kijk en huiver. Het feit dat Café Weltschmerz hier aandacht aan besteed is voor mij al genoeg rechtvaardiging voor het bestaan van dit programma.

Dit soort filmpjes, maar ook de recente stroom aan kritische interviews over corona en de manier waarop bijvoorbeeld de PCR-test wordt ingezet hebben Café Weltschmerz in de reguliere media en de publieke opinie een schimmig imago gegeven. Het lijkt er zelfs op dat Café Weltschmerz binnenkort van Youtube wordt afgegooid en dus wordt gecensureerd, onder groot gejuich van politici en veel Nederlanders. Want dit soort programma’s ondermijnen onze democratie en ons vertrouwen in de instanties en dat moeten we natuurlijk niet hebben. Blijkbaar mogen de media niet meer de luis in de pels zijn van onze machthebbers. Een pels zonder luis dus dan maar een spreekbuis.

Recentelijk heeft Arjen Lubach bijgedragen aan deze perceptie van gevaarlijke online kanalen. Na zijn show is Lange Frans integraal van Youtube verwijderd. Ik ben tot vermoeiens toe gewezen op deze uitzending van Lubach, want mijn sociale kring is heel erg bang dat ik me in de verkeerde ‘fuik’ bevind waardoor ik ineens alleen maar in fabeltjes geloof en blijkbaar ook ineens al mijn onderscheidingsvermogen ben verloren. Ja, er is een algoritme op Youtube dat video’s aanraadt. Ja, de content die je hierdoor krijgt voorgeschoteld gaat vaak een bepaalde richting in. Is het daarom allemaal onwaar? Als ik heel veel Zondag met Lubach kijk gaat het levensgevaarlijke algoritime me waarschijnlijk nóg meer Zondag met Lubach aanraden, is daarom alles wat hij zegt ineens onwaar? Die logica klopt gewoon voor geen hout. Je moet je in alles wat je kijkt en leest bewust zijn van de achterliggende belangen en geldstromen, dit geldt zowel voor reguliere als alternatieve media. Ik word er echt moe van dat mensen in mijn omgeving me nu ineens zien als een willoos slachtoffer van het doodenge Youtube algoritme omdat mijn meningen afwijken van de voorgeschreven werkelijkheid. Ik vind het zelfs ronduit beledigend. Mede doordat diegenen die mij uit mijn fuik proberen te ‘redden’ vaak zelf niet de moeite hebben genomen om de content te lezen of kijken. Oordeel dan ook niet over hetgeen wat ik kijk, lees en luister. Kijk en luister bijvoorbeeld dit interview van Lange Frans met advocate Adéle van der Plas en ga dan met me in gesprek over Lange Frans en zijn intenties.

Wat ík persoonlijk dus veel gevaarlijker vind, is dat er blijkbaar ook een fuik is waarin mensen het normaal en zelfs goed vinden om media zoals Café Weltschmertz maar ook het nieuwe weekblad Gezond Verstand (waar ik tevreden abonnee van ben) te gaan censureren. We zijn in een dynamiek beland waarin alles wat niet vanuit de reguliere media (NOS, RTL, de grote kranten) komt een complottheorie of ‘fake news’ is. Dus de emeritus hoogleraar Immunologie Pierre Capel, die vraagtekens zet bij corona en onze aanpak daarvan, is ineens een complotdenker? Ook voormalig Slimste Mens, George van Houts, die kritisch theater heeft gemaakt over de bankensector en over de toedracht van 9/11 wordt door Lubach zonder nuance op de mestvaalt van de geradicaliseerde complotgekkies gegooid. Lubach heeft op deze manier meer schade aangericht dan dat hij Nederland beter heeft gemaakt: het debat is nog verder gepolariseerd. Het is misschien een pijnlijke gewaarwording maar er bestaan ook werkelijkheden die niet op het NOS journaal de revue passeren en daar zitten niet alleen maar volledig doorgeflipte fantasten achter. Mensen die alternatieve media volgen zijn niet allemaal achterlijk en dragen niet allemaal een aluminiumhoedje tegen 5G-straling. Door ze zo te benaderen maak je het erger.

Onderzoeksjournalistiek heeft zich de afgelopen jaren steeds meer toegelegd op het principe van ‘follow the money’. Een hartstikke mooi principe waaruit altijd blijkt waar de daadwerkelijke belanghebbers zitten. Deze logica wordt echter zelden doorgetrokken naar onze media. De regering staat nu een bepaald beleid voor en het voornaamste nieuwskanaal in Nederland krijgt geld van diezelfde regering. Alle kranten in Nederland zijn in handen van twee Belgische bedrijven die op sommige vlakken ook al aan het fuseren zijn. Wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Ik zeg hiermee niet analoog aan Lubach dat alles wat op de NPO uitgezonden wordt onzin is, en dat alle kranten in Nederland vol met bagger staan. Ik denk dat er zeker goede journalistiek is bij deze bronnen. Er kan echter wel degelijk een belangenverstrengeling optreden (bijvoorbeeld dat de producent van een bepaald programma ook de partner is van de minister van Binnenlandse Zaken)  die ik minder zie bij Café Weltschmerz, dat zichzelf moet bedruipen door middel van donaties, of bij het advertentievrije weekblad Gezond Verstand van emeritus hoogleraar Karel van Wolferen. Een weekblad dat onze ‘democratische’ partij na het afschaffen van het referendum ook nog eens wil censureren.

Het afschilderen van deze alternatieve media als ondermijnend en gevaarlijk, vind ik dus écht ondermijnend en gevaarlijk voor het vrije en open Nederland dat ik liefheb maar dat ik langzaam voor mijn ogen zie instorten. Ik ben van mening dat er ruimte is voor een publieke nieuwsvoorziening en voor kranten met advertenties en dat iedereen daar vrijelijk zijn informatie uit moet kunnen halen. Mag ik dan ook de vrijheid hebben om mijn informatie van elders te halen zonder dat ik voor een maatschappelijk gevaar word versleten? In een volwassen en open democratie is plaats voor alle geluiden en heb ik een zelfbeschikkingsrecht om zélf in te schatten wat ik voor mij waardevolle informatie vind en uit welke bron ik dat haal. Ik wil per definitie níet dat de overheid gaat bepalen wat ik wel en niet mag kijken en mag lezen. Weerleg gewoon alle verhalen in bijvoorbeeld Gezond Verstand met degelijke wetenschappelijke onderbouwing. Weerleg alles wat Willem Engel claimt (hij vraagt hier zelf om). Weerleg alles wat Sven Hulleman in zijn podcast deelt. Als het écht allemaal baarlijke nonsens is, moet het niet zo moeilijk zijn om alles te ontkrachten in een open debat. Kap echter met framen, karaktermoord en censuur.

Ik hoop dus echt van harte dat we als Nederland en Nederlanders de verlichtingsgedachte van Voltaire weer in ere herstellen en erkennen dat een divers en onafhankelijk medialandschap de zuurstof is voor onze vrije en open democratie. De kant die we nu namelijk opgaan is die van de volksrepubliek China of die van het boek 1984 van George Orwell. Het Ministerie  van de Waarheid en de Gedachtepolitie lijken helaas niet ver weg te zijn. Als ik in een heropvoedingskamp moet vanwege afwijkende gedachtes en meningen is deze nieuwe dystopie een feit, en ook deze kampen zullen tegen die tijd waarschijnlijk worden toegejuicht door een groot deel van de Nederlanders en mijn vrienden. Ik geniet nog maar even van Café Weltschmerz en een Oorlog reeds verloren, zolang het nog kan. Als het zover is zal ik zwaaien vanachter de tralies alvorens ik me ook gedwongen ga conformeren aan de voorgeschreven werkelijkheid.